Haberler

İnsanlarda neden dil sürçmeleri olur?

Yew Nork’u ziyaret ettiniz mi? Karın ağrıyor mu? Hangi köpek mamasını alacağız?

Bu tür konuşma hatalarına veya dil sürçmelerine neyin sebep olduğunu merak ettiyseniz, her yaştan ve yetenekten tüm konuşmacıların bunları bazen yaptığını bilmek isteyebilirsiniz. İşaret dili kullanan insanlar bile, bazılarının “el kayması” dediği şeyi üretir. Fişler, dilin ortak bir özelliğidir.

İnsanların dili nasıl kullandığını inceleyen gelişimsel bir psiko-dilbilimci olarak, konuşma hatalarının bize insan zihni hakkında ne söylediğiyle ilgileniyorum. Araştırmalar, dil kullanıcılarının farklı dil birimlerini depoladığını ve aldığını gösteriyor. Bunlara tek ünsüzler gibi küçük olanlar ve birkaç kelimeden oluşan ifadeler gibi büyük olanlar dahildir.

Seslerin ve kelimelerin değiş tokuşları ve karışımları

Konuşma hataları hakkında düşünmenin bir yolu, her birinin içerdiği dilsel birimler açısından bakmaktır. Bunları düşünmenin bir başka yolu da bu birimleri etkileyen eylemlerdir.

“Yew Nork” fişi, yer değiştiren ünsüz sesleri gösteriyor – bir ses değiş tokuşu. Ünsüzlerin her birinin kendi hecesinde ilk olduğuna dikkat edin. “Köpek maması” fişi bir kelime alışverişini gösterir. Her iki kelimenin de isim olduğuna dikkat edin. Ünlülerin sesleri de yerleri değiştirebilir, örneğin “köpeğini besle” anlamına gelen bir konuşmacının “şeftali ye” demesi gibi.

“Göğüs” slipi “mide” ve “karın” eşanlamlılarını karıştırır. “İçinde bulunduğum ruh halinin gününe göre değişir” örneğindeki gibi ifadeler de karışabilir. Bunu söyleyen konuşmacı, hem “haftanın günü” hem de “içinde bulunduğum ruh hali”ni düşünmüştü, ancak iki mesajın geçmesi için sadece bir ağızla, cümleleri karıştırdı.

Anlamına göre ikameler

Konuşma hataları hakkında düşünmenin başka bir yolu, onları neyin etkilediğidir. Bir kelimenin diğerinin yerine geçmesi örnek gösterebilir.

Parmaklara atıfta bulunmak isteyen biri bunun yerine “Ayak parmaklarını yakma” dedi. “Ayak” ve “parmak” kelimeleri kulağa aynı gelmese de benzer vücut bölümlerini adlandırırlar. Aslında, Latince aynı kelimeyi “digitus”, ellerin ve ayakların parmaklarına atıfta bulunmak için kullandı.

Bu kelime ikamesi – ve bunun gibi binlercesi – zihinsel sözlüklerimizin kelimeleri ilgili anlamlarla ilişkilendirdiğini öne sürüyor. Başka bir deyişle, anlamsal bağlantılar konuşma hatalarını etkileyebilir. Buradaki konuşmacı, zihinsel sözlüğünün vücut kısmı bölümünden “parmak” kelimesini almaya çalışıyordu ve anlamsal komşusu “ayak parmağına” geçti.

Sese göre ikameler

Başka bir kelime ikamesi türü, zihinsel sözlüklerimiz hakkında başka bir şeyi ortaya çıkarır. Bıyığını kasteden biri bunun yerine “Mantarımın üzerine krem ​​şanti bulaştı” dedi. “Bıyık” ve “mantar” kelimeleri kulağa benzer geliyor. Her kelime aynı ünsüz ve sesli harfle başlar ve “[mʌ]”Uluslararası Fonetik Alfabesinde. Her kelime iki hece uzunluğundadır ve ilk hece vurgulanır. Ancak bu iki kelimenin anlamları birbirine benzemez.

Bu kelime ikamesi ve buna benzer binlercesi, zihinsel sözlüklerimizin de benzer seslere sahip kelimeleri birbirine bağladığını gösteriyor. Başka bir deyişle, fonolojik bağlantılar konuşma hatalarını etkileyebilir. Buradaki konuşmacı “bıyık” kelimesini “” kelimesinden almaya çalışıyordu.[mʌ]” zihinsel sözlüğünün bir bölümü ve fonolojik komşusu “mantar” a geçti.

Çeşitlilikten içgörüler

Konuşma hatalarını toplayan ve analiz eden psikodilbilimciler, onları sınıflandırmanın ve insanların bunları nasıl ve neden yaptığını açıklamanın birçok yolunu bulur.

Bu çabayı Charles Darwin’in Galapagos ispinozlarını nasıl incelediğiyle karşılaştırmayı seviyorum. Konuşma hatalarını ve ispinozları ayrıntılı olarak incelemek, küçük varyasyonların onları nasıl ayırt ettiğini ortaya çıkarır.

İnsanların nasıl konuştuğuna dair teoriler bu detayları açıklamaya çalışır. Psikodilbilimciler, eksikleri, ünsüzler, ünlüler, kelimeler ve deyimler gibi içerdikleri dilsel birimlere göre ayırt eder. Konuşmacıların bu tür bilgileri nasıl ve ne zaman kullandığını açıklarlar. Bu, dilin çocuklarda nasıl geliştiğini ve belirli bozuklukları olan kişilerde nasıl bozulduğunu anlamamıza yardımcı olabilir.

Bu teoriler aynı zamanda cümlelerin planlanması ve üretilmesi için farklı aşamaları da tanımlar. Örneğin, psikodilbilimciler, konuşmacıların iletmek istedikleriyle başladıklarını varsayıyorlar. Daha sonra zihinsel bir sözlükten kelime anlamlarını alırlar. Sözcükleri konuştukları dilin gramerine göre düzenlerler. Kelimelerin kulağa nasıl geldiği ve tüm cümlelerin ritmi sonraki aşamalardır. Bu doğruysa, “parmak-parmak” ikamesi “bıyık-mantar” ikamesinden daha erken bir aşamayı yansıtır.

Konuşma hatalarının incelenmesi, bize her karmaşık davranışta ara sıra aksaklıklar olduğunu hatırlatır. Yürürken bazen yolculuk yaparsın. Konuşurken bazen kayıyorsun.




Kaynak ve İleri Okuma: https://medicalxpress.com/news/2022-10-people-tongue.html

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu